Three new letters of Augustine

epp. 14*-15*-16*

Incipit epistola sancti augustini episcopi ad dorotheum

DOMINO EXIMIO ET MERITO INSIGNI ATQVE HONORABILI FILIO DOROTHEO AVGVSTINVS IN DOMINO SALVTEM

l. Noui quantum diligas Christum, et quia uniuersa domus tua familia eius est et sicut apostolus dicit domestica ecclesia quantumque uelis in possessionibus tuis possessionem Christi fructificare atque crescere, omnibus nobis qui te nouimus notum est. domine eximie et merito insignia atque honorabilis fili.

2. Habebam quod quererer de homine tuo, cuius nec nomen nec sacrilegum flagitium ausus sum his litteris intimare, ne forte grauius succenseres et atrocius uindicares quam decet atque oportet ad episcopalem querelam adhibere uindictam. Itaque fratribus, a quibus has litteras accipit eximietas tua, quid illud esset per commonitorium patefeci et rogaui, ut prius teneant promissum fidelissimae religionis tuae quod amplius non uindices quam quousque eodem commonitorio comprehendi, et cum tenuerint, ostendan t ut legas; si autem promittere nolueris, nihil indicent. Sed per Christum obsecro, ut magis promittas, ut etiam nos possimus securi ad te perferre quidquid nostrae curae necessitas postulauerit, ut a te, si a nobis non potest, emendetur.

Explicit. Contuli.

Incipit epistola sancti augustini episcopi ad quosdam viros religiosos.

COMMONITORIVM SANCTIS FRATRIBVS QVORVM NOMINA EPISTOLA MEA CONTINET AVGVSTINVS

l. Cum paratae iamiam essent litterae a nobis ad uestram beneuolentiam dirigendae, uenit a fratre Alypio commonitorium quod ad Thagastem dedit, quondam ad nostrum litus eadem nauis appulsa est. Quo commonitorio quid didicerimus id scire sanctitatem ues tram et eiusdem uerba huic meo inserere curaui.

2. Commonitorium presbyteris Alypius

[Ita] filius noster Seuerianus profectus a nobis est. Nos adhuc rescripta sublimis uiri ut eius expectabamus adventum, quia intra Idus Octobris affuturus nuntiabatur ab his qui certissime illum de Gallia exisse firmarunt. Adiuuent itaque nos prec es caritatis uestrae, ut domini adiutorio ante hiemem aliquid peragamus, ut ad uos secundum et uestrum et nostrum desiderium opitulatione domini ante hiemem remeemus. Sane ad litteras nostras multum iam concessum est: nam cum indulgentia Carthaginiensi po pulo missa silentiarius eo die quo ista dictauimus ambulauit. De his ergo nobis agendum remansit qui in eadem cause ad Carthaginiensem ecclesiam confugerunt.

3. Haec sunt quae de commonitorio Thagastem misso necessaria putaui, ut uobis descripta dirigerem. Praeterea peso, ut alias epistolas quas direxi dignemini eis quibus directae sunt reddere easque apud illos uestris intercessionibus adiuuare quisque ut potuerit; si enim omnes simul omnia facere uelitis, difficile quod uultis implebitis, quia perrarum est. ut ad unam horam uobis omnibus uacet. Viro autem honorabili et religiosissimo filio nostro Dorotheo , ut homini suo qui Sanctimonialem de uil la aliena lanificii causa ad domum suam uenientem uiolenta oppressione uiolauit non ita succenseat, ut acrius puniat quam per nostram querelam decet; sufficit enim, ut eum ab eiusdem loci ubi eum posuit procurati one remoueat, ne alios ad se imitandum, si penitus fuerit impunitus, inuitet. Iam quidem agit poenitentiam sed ideo, quia postea quam est conuictus et ad confessionem conuictione perductus continuo est communione prohibitus. Nam si ultro confessus fuisset et quod ignorabatur nec aliquis obiecerat timore diuini iudicii prodidisset, quis tam peruerse seuerus esset, ut emendationem quaereret ampliorem?

4. Nunc uero quemadmodum, si clericus esset, honorem sui gradus amitteret, sic debet etiam iste honorem procurationis amittere, in qua eius inflatur impunitas, et propterea ne imitatores habeas praecauendum est. Est autem homo iste Cresconius procurato r saltus Hispaniensis habens quod est peius uxorem; sed nolite indicare uel factum uel hominem, nisi prius promissum eius sub dei testificatione tenueritis, quia non amplius uindicabit nec ipsum uindictae modum ante dicatis, quam promiserit nihil se factu rum seuerius quam id quod in isto commonitorio reppererit. Non enim pro sue fide et religione quam habet in Christo , quam possit grauiter commoueri; certe si mitius uindicare uoluerit quam poposci praeter carnalem poenam non prohibeo, non tam en ut amplius. Hoc ergo promittat prius et cum promiserit, ne insinuando laboretis, huius commonitorii partem ad causam pertinentem facite ut legat.

Explicit. Contuli.

Incipit epistola sancti augustini episcopi ad aurelium episcopum

DOMINO BEATISSIMO ET DEBITA CARITATE VENERABILI SANCTO FRATRI ET CONSACERDOTI PAPAE AVRELIO AVGVSTINVS IN DOMINO SALVTEM

1. Cum fida nulla occurrisset occasio, per nostrum <****> misi sermones duos, unum de natal) domini, alterum de epiphania quos furari potui de uniuersis occupationibus meis petens, ut nostrae salutationis obsequium grate sumens pro nobis orare persista s; quod quidem etiamsi non petamus uel commoneamus facis, domine beatissime et debita caritate uenerabilis sancte papa. Quid forte sanctitas tua de fratribus, quorum de comitatu reditum opperimur, audierit per hunc perlatorem quaeso nouerimus.

2. Nos autem per commonitorium fratris Alypii quod ad Thagastem misit, quondam eadem nauis nostro se litori admouit, hoc comperimus, quad iam silentiarius directus fuerit cum indulgentia Carthaginiensium; et hoc se per litteras impetrasse dixit. Nam ne cdum de Gallia uir illustrissimus remeauerat, ad cuius praesentiam hoc tantum sibi negotii remansisse indicauit, ut illis quoque auferatur metus qui ad ecclesiam confugerunt. Sed credo iam certum aliquid etiam de ipsis uenerationem tuam potuisse condiscer e. Non enim defuerunt apud nos recentiores qui nobis referrent, quod per quendam Numidiae episcopum nomine Renatum frater Alypius exemplum direxit beneficii quod filio nostro Largo iam dicebant esse concessum. Sed utrum illud potius sit quod per silentiarium missum esse suo ad Thagastem commonitorio nuntiauit, aut aliquid quod etiam ab ipso illis qui sunt in ecclesia fuerit imperatum, nescio nisi quod arbitror memoratum episcopum iam Carthaginem uenire potuisse.

3. Et ideo nos inde potius expectamus per istum iuuenem quem cum his misimus aliquid certi tua beatitudine rescribente cognoscere. Non dubito autem, quia et ipse nobis hoc rettulit, audisse sanctitatem tuam ab illo sene Mauritaniae Caesariensis episcop o Prisc[ian]o, quid apud Romam uenerabilis papa Bonifatius egerit de Pelagianis quamque salubri seueritate usus fuerit. Ad partes autem Numidiae nostrae, id est consularis, quare trac[ta]toria beatitudinis tuae non peruenerit nescio; quam me adhuc ap ud Carthaginem constituto esse missam scio, nisi forte seni Valentino non putata est esse mittenda, quod suggero ut quaerat uenerabilitas tua, et si neglectum est corrigatur. Debet enim utique et ad primatum Numidiae peruenire, a quo dirigatur ad fratres ad idem concilium pertinentes.

Explicit. Contuli.